Eigen begraafplaats in 1614

Niet lang nadat de converso zich in Amsterdam hadden gevestigd, zochten ze naar een plek om hun doden te begraven. Omdat het Amsterdamse stadsbestuur verzoeken bleef afwijzen, week men in 1602 uit naar Groet. Een dorpje op 52 kilometer van Amsterdam. 12 jaar later lukte het om een terrein dichterbij Amsterdam aan te kopen, in Ouderkerk aan de Amstel. Sinds 1614 worden de leden van de Portugees-Joodse Gemeenschap hier begraven.

Vroeger werden overledenen per boot vanuit Amsterdam over de rivier Amstel naar Ouderkerk vervoerd. Daarom bevond de toegangspoort zich toen aan de rivier de Bullenwijk. De eeuwenoude toegangspoort is nog steeds aanwezig, maar niet meer in gebruik. De huidige ingang ligt aan de Kerkstraat 10.

Weggezakte graven

De Joodse wet schrijft voor dat graven niet geruimd mogen worden. Een groot deel van de oudste graven op Beth Haim zakte in de loop der eeuwen weg in de drassige bodem. Dat vele daarvan nu weer zichtbaar zijn, is vooral te danken aan David Henriques de Castro. Tussen 1865 en 1892 legde hij meer dan 6.000 grafzerken bloot. Om opnieuw wegzakken van de stenen te voorkomen, voorzag hij honderd prominente stenen van een bakstenen muurtje ter ondersteuning.

Onderzoek van David de Castro

De gegevens van de overledenen en de precieze locatie tekende De Castro in op grote kartons die bewaard zijn gebleven. Het resultaat van zijn intensieve onderzoek en werkzaamheden legde hij vast in het in 1883 gepubliceerde boek ‘Keur van Grafsteenen op de Nederl. Port. Israel. Begraafplaats te Ouderkerk a/d Amstel’. Dit boek is nog steeds het standaardwerk over Beth Haim en ook vandaag de dag nog zeer behulpzaam bij het identificeren van graven.

Ruimte voor de komende 80 jaar

In 1923 was de begraafplaats bijna vol. Aangezien de Joodse wet het verbiedt om graven te ruimen, moest er een andere oplossing komen. Een oud gedeelte van de begraafplaats werd met zand opgehoogd om meer ruimte te creëren. Onder dit veld van 1924 bevindt zich het veld van de 18^e eeuw. De nu zichtbare graven liggen hier dan ook een stuk hoger.

Men verwachtte toen dat Beth Haim in 1963 opnieuw zou moeten worden uitgebreid. Deze voorspelling werd ingehaald door de werkelijkheid. Doordat zoveel van de gemeenteleden in de Tweede Wereldoorlog zijn vermoord, biedt de begraafplaats vandaag de dag nog ruimte voor de komende 80 jaar.